Σελίδα της Ιεράς Μητρόπολης Αργυροκάστρου

Μητρόπολη Αργυροκάστρου

thumbnail_logo2_400x205_357a139552.png

large_agios_athanasios_bouliarati.webp

medium_agios_athanasios_bouliarati.webp

small_agios_athanasios_bouliarati.webp

thumbnail_agios_athanasios_bouliarati.webp

agios_athanasios_bouliarati.webp

0f3153da3985f7a5811071fe456846705081f927-17.webp

02df5394f26c80fac45faf35e3f70da5896d1882-17.webp

2cd729eb2087c0331cfc9dc0132418727d367be7-17.webp

0ac2c74519843ba83067b30dd06001359dc17de8-17.webp

2a1da9d02eae6739bda214d965db868fa6191843-17.webp

7c595e7a26dba7b99aec5f12d224be4132b192d3-17.webp

9ac743a93dfb166ac45f432d55cd11fe217c55a1-17 (1).webp

0ac2c74519843ba83067b30dd06001359dc17de8-17 (1).webp

89e73fb2aa9f7785911f23ab1c19897e5f3ac6ab-17.webp

712c577ae0680f7c89fdd5ec44e4ad9c9cf71334-17.webp

41c0b982fa1e7caf5e5ad2d5d782b68d0904a39b-17.webp

898ffe4a76fcbe54f629663dd528720ace8a9e26-17.webp

75f63ad49794cc49b580add6d43707e94094e13c-17.webp

9ac743a93dfb166ac45f432d55cd11fe217c55a1-17.webp

979a1710b8eafce4d17a8011285c3891f2e86d45-17.webp

6384e4c715a014076332d593ccd215d6b3c1d596-17.webp

4775a0600581f9682b91f128ac32ecc013c5c817-17.webp

b290a6bb0b4ce8b970f2610aff65a080973f257f-17.webp

bfc041b8be125525011934bae24cfdd8ae8b3867-17.webp

c54c6616d9efc59f0951b8a7f40d3e7de589b5d0-17.webp

a2541814f71623fb50848fa14e3286c8410f1743-17.webp

a5027e458036b25960c318cef2b35834aaee6846-17.webp

a9db7ae9180ac34c0ed8990ec440e0a38c472ffa-17.webp

f15def3254c51696cdd49c6fb2523872b117f8f4-17.webp

e8c6131a76077c37e183c92229a88d5d6bbd0c70-17.webp

c7505c6f508899d16ce80a945a9905b47851d71e-17.webp

c206725fbb0942b0583367c33b1bc7134bac02a7-17.webp

Fshati Bularat shtrihet rrëzë Malit të Gjerë, në pjesën lindore të tij, dhe është një nga fshatrat më piktoreske të luginës së lumit Drino. Gjetjet arkeologjike të shek. III para Krishtit, si gurë peshe prej balte dhe vula, dëshmojnë për ekzistencën e një vendbanimi si dhe funksionimin e mundshëm të punishteve të qeramikës në zonë. Duke ndjekur një kurs paralel me komunitetet e tjera të rrethit të Gjirokastrës, në periudhën e vonë bizantine dhe në kohët e mëvonshme, banorët e Bularatit zhvilluan një aktivitet intensiv ekonomik, kryesisht në fushën e tregtisë. Si rezultat, në të gjithë zonën u ngrit një numër i konsiderueshëm shkollash dhe kishash.

Kisha e Shën Athanasit ngrihet në hyrjen verilindore të fshatit dhe është pjesë e një kompleksi varrezash, që daton në shek. XVI. Zona rrethohet nga një mur i ulët guri, brenda të cilit ka ekzistuar një kishë e vjetër e periudhës bizantine. Ndoshta, kisha e sotme është ndërtuar mbi themelet e kësaj kishe të vjetër. Terreni rreth kishës zhvillohet me nivele të ndryshme, të cilat lidhen me rrugë me kalldrëm. Përveç varreve të shpërndara, kompleksi përmban një hajat të mbuluar dhe një kambanore tradicionale prej guri, që lartësohet në anën e djathtë të hyrjes kryesore të oborrit të kishës. Kambanorja zhvillohet me tri nivele, me dritare të harkuara me një dhe dy lobe që alternohen respektivisht në nivelin e dytë dhe të tretë.

Ndërtesa e hajatit të mbuluar u shërben më së miri besimtarëve. Bëhet fjalë për një ndërtesë të thjeshtë, të hapur në pjesën më të madhe të anës lindore, me gjashtë harkada të mbështetura në kolona. Çatia ndjek tipin e çatisë së kishës kryesore dhe është e mbuluar me rrasa guri, karakteristikë tradicionale e zonës. Në ditët me shi, besimtarët e përdornin dhe vijojnë ta përdorin këtë hapësirë për nevoja të ndryshme kishtare, si për kryerjen e ceremonive funerale apo të lutjeve përkujtimore. Për shkak të braktisjes për një kohë të gjatë, hajati ka nevojë për mirëmbajtje dhe restaurim.

Ndërtesa më e rëndësishme e kompleksit është ajo e kishës, e cila i kushtohet kujtimit të Shën Athanasit, Patriarkut të Aleksandrisë. Kisha ndodhet karshi hyrjes, në anën veriore të zonës së rrethuar të varrezave. Për fat të keq, data e saktë e fazës së parë të ndërtimit të kishës nuk është ruajtur. Sidoqoftë, nga forma e ndërtesës dhe, kryesisht nga interieri, duket qartë se kisha ka kaluar nëpër faza të ndryshme rindërtimi dhe shtesash. Konkretisht, në anën lindore duket qartë bashkëjetesa e elementeve arkitektonike të periudhave të ndryshme, ku pjesa trekonkëshe e Hijerores i përket fazës më të hershme ndërtimore, e punuar në gur me një stil ndryshe nga pjesa tjetër. Në burimet e shkruara dhe mbishkrimet e kishës hasen data të ndryshme të ndërhyrjeve dhe rikonstruktimeve. Referimi më specifik kronologjik i takon një triptiku prej druri, ku përmendet viti 1574.


Kisha është e tipit bazilikë me tri nefe, me çati dyujëse dhe me kupolë me lartësi të ulët, e cila është shtuar më vonë, ndoshta në shek. XIX. Nefet ndahen me dy palë kolona të lidhura me harqe. Hyrja e mbuluar e kishës në anën jugore është gjithashtu interesante. Në mbulesën e nefit qendror zhvillohet një sistem kupolash, qemerësh gjysmësferikë dhe trekëndëshash sferikë, të cilët janë dekoruar me afreske që i përkasin dy fazave të ndryshme të pikturimit. Faza më e hershme shtrihet drejt lindjes, në hapësirën mbi Hijeroren. Gjurmë të pikturës murale ruhen në pjesët e mbulesës dhe në nefet anësore, por, për fat të keq, ato paraqesin dëmtime të shumta që kërkojnë ndërhyrje të ngutshme restaurimi.

Në pjesën perëndimore të kishës zhvillohet narteksi, një ndërtim i mëvonshëm, që luante gjithashtu edhe funksionet e gjinekonitit. Narteksi është i hapur, i ndarë në nefe nëpërmjet shtyllave të dyfishta dhe bashkohet me kishën, si vazhdim i saj. Në murin perëndimor të kishës dallohet qartë hapja e hyrjes fillestare. Kohët e fundit janë bërë ndërhyrje për të forcuar strukturën mbajtëse të ndërtesës dhe është rindërtuar plotësisht çatia e mbuluar me rrasa guri.

Në interierin e kishës bashkëjetojnë faza të ndryshme të pikturës murale dhe plotësime të programit ikonografik. Faza më e vjetër, siç u përmend më lart, është ruajtur në pjesën e Hijerores. Absida qendrore dhe dy absidat anësore të saj janë pikturuar me skena dhe personazhe nga Dhiata e Vjetër dhe e Re. Faza më e vonë e pikturës murale i takon fillimit të shek. XX, fragmente të së cilës ruhen në muret perimetrike jashtë Hijerores, në kupolën e nefit qendror dhe në shtyllat e narteksit.

Nga dekorimet e gdhendura në dru, ikonostasi është objekti më i vjetër i ruajtur në kishë. Mbishkrimet e ikonave të Shën Nikollës dhe të Fjetjes së Hyjlindëses përmendin datën 1827 dhe na njoftojnë se prarimi i ikonostasit dhe përgatitja e ikonave të tij është bërë nga ikonografët “prej Sudene”.

Afër kishës ndodhen Varrezat “Mbulesa e Shenjtë” e ushtarëve grekë të rënë në Luftën e Dytë Botërore, si dhe një mbishkrim guri i vitit 1777, si shenjë përkujtimore e vizitës së Shën Kozmait të Etolisë në zonë. Së fundi, Bularati mund të shërbejë si pikënisje pelegrinazhi drejt vendeve të tilla interesante, siç është Manastiri i Fjetjes së Hyjlindëses në vendin e quajtur Driano, midis Bularatit dhe Zervatit.

Kisha e Shen Athanasit,Bularat

Ιερός Ναός του Αγίου Αθανασίου στους Βουλιαράτες

large_agios_gewrgios.webp

medium_agios_gewrgios.webp

small_agios_gewrgios.webp

thumbnail_agios_gewrgios.webp

agios_gewrgios.webp

3d4a612f129183885a03551056ff66cff7bbc0ab-16.webp

2eae654180a18b9796801dd82fcf3330e52eec88-16.webp

1f8b4f830cbe7c2047eb6a87831135ad69c59984-16.webp

4f2135406c9b4929d760efb61cadefe54333dce6-16.webp

7edf236f6d896ce37dc28b138f45e4a866c6b6e9-16.webp

4ade3fae84fd1128c028eb422fa6e3f363f85cb5-16.webp

0d961e0f64d7c500453f358007fb9fed47918e32-16.webp

7196c75c6fca1647ca0dec1276b116c9556afaba-16.webp

348a0f1a59123be51bd701472f37c0b2826c01d3-16.webp

9f8567aa1389ff9bfc0c3b2f1ed19ebab2e1053b-16.webp

935466a5948ce36d0e0b580178b599c6ac9915df-16.webp

29d4157e8e527f16030a5220a55d0cb6f95c41b1-16.webp

3384ec1e773ee8f932ec8a301c5994543dbbb982-16.webp

066d1aed520cd136bf1108a4f15be358c5be7c0b-16.webp

a3a4f655a3cf8d21506717ae3ac0a09207facc4b-16.webp

84547f0ff7f13d39fd6c92c20abdd3f76f398986-16.webp

a22f6281e7143c9ccd540d2480281104b81e6fa0-16.webp

acdaf09c5f4af47b4884cea598e42b9d3530aff5-16.webp

615408086cb8926ef7a9372e79139cbf1056cce3-16.webp

ded480ce5ce869d41eaea5df638b81b6d3f7dfef-16.webp

adc68858f45ef0afc336dfaead67ae3dec35b16d-16.webp

b24db891b953248a560724797d7f09252eacfacf-16.webp

c74edae8a61d47f08f4e1ced6ced81a17499d28e-16.webp

cd76a8cd2c83b4cf7b07c141f6b7492308219dd3-16.webp

a604285b3cb2804591f57da3d728042494f0617f-16.webp

ef75312d66a8f54afe19408c1f832d10cd41feda-16.webp

ef087f4c8decd614da5d5de16777e1a16f32ddb9-16.webp

Manastiri i Shën Gjergjit ndodhet në zonën e gadishullit të Ksamilit, përballë ishullit të Korfuzit. I vendosur në jug të qytetit të Sarandës, në hapësirën që shtrihet nga vendbanimi i Çukës deri në Detin Jon, manastiri dikur ishte ndërtesa e vetme në zonë. Me kalimin e kohës dhe zhvillimin urban të tri dekadave të fundit, zona ka ndryshuar ndjeshëm formë dhe karakter.
Gjetjet arkeologjike në zonë dëshmojnë për ekzistencën e një muri antik, ndoshta pjesë e sistemit fortifikues të qytetit antik të Butrintit, që ndodhet në distancë relativisht të shkurtër. Nuk përjashtohet mundësia që muri të kishte kullë dhe të përfundonte në një port të vogël në det, prej nga vjen dhe emri i vendit Dema (lidhje, ankorim).
Manastiri i Shën Gjergjit përmendet në burimet historike që në shek. XVII. Disa prej tyre i referohen donacioneve bujare të manastirit për realizimin e veprave publike, siç ishte ndërtimi i shkollave. Gjithashtu, nga përshtypjet e lëna me shkrim të udhëtarëve, gjejmë informacione për gjendjen dhe veprimtarinë e manastirit gjatë periudhës osmane, si dhe për mënyrën e komunikimit me zonën e prapatokës. Një vend të veçantë mes tyre zë përshkrimi i arkeologut anglez N. G. L. Hammond, i cili e vizitoi manastirin në vitin 1936, si pjesë e studimeve të tij për periudhën antike të zonës.
Manastiri rrethohet me mur të lartë guri, tek i cili janë hapur shumë frëngji për mbrojtje. Përveç kishës, brenda oborrit ekzistojnë edhe ndërtesa të tjera, si godina e igumenit në këndin juglindor. Kjo është një ndërtesë dykatëshe, dy nivelet e së cilës komunikojnë me një shkallë të jashtme guri në anën perëndimore. Karshi godinës së igumenit, në anën jugperëndimore të oborrit ndodhet një ndërtesë e gjatë dykatëshe, në formë këndore. Bëhet fjalë për godinën që i shërbente nevojave të komunitetit të murgjve dhe strehonte trapezarinë, qelitë e murgjve dhe disa dhoma për pelegrinët. Në qoshen veriperëndimore të kishës ekziston një rezervuar nëntokësor uji, i cili furnizohet përmes një sistemi origjinal për mbledhjen e ujit të shiut nga çatia e kishës. Brenda dhe jashtë manastirit ka gjurmë të dukshme të godinave të tjera të rrënuara.


Si në të gjitha manastiret orthodhokse, ndërtesa kryesore është kisha ose ndryshe katholikoni i manastirit, i cili i kushtohet Shën Gjergjit. Kisha përbëhet nga dy pjesë, kisha kryesore (naosi) dhe narteksi, një hapësirë e gjerë, e shtruar më vonë në anën perëndimore. Muret perimetrike të kishës janë ndërtuar ekskluzivisht me gurë dhe çatia është e mbuluar me rrasa guri të zonës. Kambanorja lartësohet mbi murin perëndimor të narteksit. Ajo është shtesë e mëvonshme, e ndërtuar me gurë gëlqerorë të zonës me të njëjtën teknikë si pjesa tjetër e ndërtesës.
Kur hyjmë në kishë, fillimisht përshkojmë narteksin e thjeshtë dhe të gjerë. Nga aty, përmes një hyrjeje relativisht të ngushtë dhe të harkuar të murit lindor, drejtohemi për në zonën e naosit. Naosi është një hapësirë thuajse katrore që kufizohet me Hijeroren në lindje nga një ikonostas i ndërtuar muri, i cili komunikon me pjesën tjetër të hapësirës me tri porta harkore. Në thellimet e vogla të fasadës së ikonostasit ekziston skena e madhe e Deisis, për fat të keq, me dëmtime të shumta. Skena përbëhet nga dymbëdhjetë Apostujt, të cilët janë vendosur në të majtë dhe të djathtë të figurës qendrore të Krishtit, të ndarë në dy grupe me nga gjashtë.
Në qendër të naosit lartësohet kupola, me veçori arkitekturore mjaft interesante. Plani i tamburit të kupolës, në pjesën e jashtme ka formën e një strukture të mysët dhjetëfaqëshe, ndërsa nga brenda zhvillohet në lartësi me tri nivele. Nëse qëndrojmë poshtë kupolës dhe shikojmë drejt saj, do të dallojmë dy rombe të njëpasnjëshme që formohen nga alternimi gradual i trekëndëshave sferikë dhe konkave të vogla. Këto rombe kanë brinjë të mysëta nga brenda dhe përfundojnë në sipërfaqen e harkuar të kupolës, ku tradicionalisht pikturohet paraqitja e Krishtit Pantokrator. Në këtë mënyrë, krijohen sipërfaqe interesante për pikturimin e personazheve të Dhiatës së Vjetër, engjëjve, gjashtëkrahëshve etj. Në nivelin e fundit më të lartë, katër vrima të ngushta, të vendosura karshi njëra-tjetrës, ndihmojnë në ajrosjen e brendshme të kishës dhe lejojnë hyrjen e rrezeve të diellit, të cilat krijojnë një kryq drite.
Piktura murale e kishës, aty ku ka shpëtuar, është dëmtuar rëndë dhe, me gjithë punimet e restaurimit, fytyrat dhe kompozimet e skenave nuk dallohen qartë.
Në vitet e regjimit ateist, manastiri ishte shndërruar në bazë ushtarake për ruajtjen e zonës kufitare detare dhe mbrojtjen ajrore. Pas punimeve të plota restauruese, të kryera nga Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë në vitet 2006-2010, manastiri është kthyer në gjendjen e tij të dikurshme dhe sot është një vend i rëndësishëm pelegrinazhi.

Manastiri i Shen Gjergjit, Deme

Η Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου Δέματος

large_DJI_0017.webp

medium_DJI_0017.webp

small_DJI_0017.webp

thumbnail_DJI_0017.webp

DJI_0017.webp

8100422-scaled.webp

8100424-scaled.webp

8100425-scaled.webp

8100431-scaled.webp

8100423-scaled.webp

8100434-scaled.webp

8100419-scaled.webp

8100428-scaled.webp

8100433-scaled.webp

D4S7995.webp

8100432-scaled.webp

8100426-scaled.webp

D4S7996.webp

8100437-scaled.webp

D4S7997.webp

DJI_0022.webp

D4S7999.webp

D4S8000.webp

DJI_0023.webp

D4S8005.webp

DJI_0028.webp

Kisha e Shenjtë e Lindjes së Virgjëreshës, Peshkëpi të Poshtme

Ιερός Ναός Γέννησης της Θεοτόκου, Επισκοπής

large_taksiarxes_bodrista.webp

medium_taksiarxes_bodrista.webp

small_taksiarxes_bodrista.webp

thumbnail_taksiarxes_bodrista.webp

taksiarxes_bodrista.webp

5db00923512c6f24d693f06ab1966161fbf9cdf2-20.webp

1cc2937777c18411b5104e5f2e6164c16b8b0c1f-20.webp

8fc4ffa6f08bf7ce47408dce03ec42cdca93f6ad-20.webp

8a60b250224e36319ad495994ecbf21a25c0ac45-20 (1).webp

6f21ae6a212fd24dd34d5af6454e332b1feabd55-20.webp

29ba31dbbf51caf15cf04f99e257c385b115e2bd-20.webp

8a60b250224e36319ad495994ecbf21a25c0ac45-20.webp

36fa320f6c3ecd39c0f5a8b2beea13125a2f9680-20 (1).webp

36fa320f6c3ecd39c0f5a8b2beea13125a2f9680-20.webp

62e8fe489c45d6eeae4d1a21dd6e7adf67d40ce1-20.webp

71ee027d7bc9adf58306aad935fd9e689e78765a-20.webp

198b1f7d88e32149fd21dd5b010e610c718b530a-20.webp

61eb5a9ca360194d3d26e710b7acdfab8b4bf9ad-20.webp

95e11e284255845538f3e17abd452e8c0ae309ef-20.webp

71a7f39a86ed17df1d9721d1a27ea78411c7eb77-20.webp

511183fc79a9b59a679ed337cb8c787e65a9f8ce-20.webp

311289df942ec5acaca6f90e032e998ba28cb796-20.webp

a375630cfa88ef0ce06819c458144a3b6728adef-20.webp

a84153dd4a536af6f81417ae909975befcc3f996-20.webp

547e59cfc652e645549c8b1d6f2a785e3eea2a6c-20.webp

ccbe6d6cea3ffb2c9d3557b5052ac711d8b9b49d-20.webp

b68d802fcf8f7f3d69f497b3b6e698183dc86612-20.webp

b146f0a6aaf4be110ba0273eb68be3c8b4084e9f-20.webp

cc5e5319321a57fcbfb67f4201b2a283e111be7e-20.webp

b68d802fcf8f7f3d69f497b3b6e698183dc86612-20 (1).webp

ccccd3cd223c50cba5d3ebeca71c9667a0e3b782-20.webp

ede5925bddf466f21c286dc3650a7407b9062aef-20.webp

ffe8d200cec22226da00a230fdc48c91b2e606a2-20.webp

Bodrishta është një nga fshatrat më të mëdha të Luginës së Dropullit, me prani të lartë të minoritetit etnik grek. Fshati shtrihet pranë qendrës historike të Mitropolisë së Drinopojës. Gjetjet arkeologjike dëshmojnë për ekzistencën e një vendbanimi të organizuar që nga periudha helenistike. Gjatë periudhës së vonë bizantine dhe në kohët e mëvonshme, komunitetet e vogla të zonës u lidhën me qendra të mëdha urbane në lindje dhe në perëndim, gjë që solli zhvillimin ekonomik dhe shoqëror të shoqërive rajonale të Perandorisë Osmane. Në të gjithë zonën përreth u ndërtuan shumë kisha dhe manastire pasbizantine, të pranishme edhe sot, duke dëshmuar zhvillimin e asaj periudhe.
Kisha e Taksiarkëve të Mëdhenj ndodhet në qendër të fshatit Bodrishtë, brenda një zone të rrethuar plot gjelbërim. Në qoshen veriperëndimore, si vazhdim i ndërtesës gjendet hajati i mbuluar, me harkadë të hapur në anën perëndimore. Nëse dikush vëzhgon me kujdes oborrin, do të kuptojë se, përveç ndërtesave që janë të dukshme sot, atje kanë ekzistuar më parë edhe ndërtesa të tjera. E tillë ishte kishëza kushtuar Shën Athanasit, e cila, për fat të keq, është shkatërruar plotësisht. Disa varre familjare, që ngrihen hijerëndë në anën jugperëndimore të kompleksit brenda rrethimit, dëshmojnë për funksionin e mëparshëm të vendit.
Kisha e Taksiarkëve të Mëdhenj u ndërtua gjatë viteve 1778-1780 dhe bën pjesë në listën e kishave që ndërtoi apo meremetoi episkopi Dosithe. Sipas traditës, ajo është ndërtuar dhe pikturuar me shpenzimet dhe kujdesin e komunitetit lokal. Kisha i përket tipit bazilikal trenefësh, me çati dyujëse të mbuluar me rrasa guri, karakteristike për llojin specifik arkitektonik. Në anën perëndimore, ku ndodhet hyrja fillestare e kishës, lartësohet një kambanore në tri nivele, me dritare të harkuara me një dhe dy lobe, shembull tipik i arkitekturës epirote të kambanoreve në trajtë kulle. Së fundi, jashtë murit rrethues të oborrit, në anën perëndimore, në distancë të shkurtër nga kisha, ekziston një faltore e vogël që përkujton vizitën e Shën Kozmait të Etolisë në fshatin Bodrishtë, në një nga udhëtimet e tij, me shumë gjasa në vitin 1777.


Në interierin e saj kisha zhvillohet e ndarë në tri nefe, të cilat formohen nga kolona të dyfishta, të lidhura me një sistem harqesh në të dyja anët e nefit qendror. Qemerët e vegjël dhe trekëndësha sferikë krijojnë në çati, kryesisht mbi nefin qendror, një sistem interesant e të ndërlikuar mbulese. Narteksi zhvillohet në anën perëndimore si një ndërtim i mëvonshëm, i cili, me sa duket, funksiononte si gjinekonit me dritare të mbyllura me kafaze të rrjetëzuara, me pamje nga nefet anësore. Në anën veriore gjendet portiku i hyrjes në kishë.
Braktisja për shumë kohë dhe lëvizjet e tokës i kanë shkaktuar kishës dëmtime të konsiderueshme në themele, muraturë dhe pikturën murale. Për shkak të gjendjes së rënduar, mbishkrimet në interierin e kishës, fatkeqësisht, nuk ofrojnë të dhëna lidhur me ndërtuesit ktitorë, dhuruesit apo piktorët e saj. Fatmirësisht, ka shpëtuar pjesa më e madhe e programit origjinal të pikturës murale, e shtrirë në sipërfaqet e brendshme të mureve të naosit. Në zonën e sipërme, gjenden të pikturuara skena dhe personazhe nga Dhiata e Re dhe e Vjetër, ndërsa në zonat më të ulëta radhiten shenjtorët, të paraqitur bust brenda medaljoneve dhe në nivelet më të ulëta shenjtorët paraqiten me shtat të plotë. Në muret e Hijerores, në anën lindore, ndeshen ndoshta shembujt më mirë të ruajtur të dekorimit ikonografik. Në absidën e Blatës (Prothesis), në të majtë të Hijerores, gjenden mbishkrime murale, në formën e një diptiku, me emrat e banorëve të gjallë dhe të fjetur të Bodrishtës, që nga koha e ndërtimit të kishës si qendër e famullisë.
Për shkak të vjedhjeve të përsëritura, kisha u zhvesh nga një pjesë e ikonave të vyera të lëvizshme dhe dekorimi i gdhendur në dru, vetëm ikonostasi mundi të mbijetojë pjesërisht deri sot. Pjesët e vjedhura nga ikonostasi i vjetër u plotësuan për të kompensuar elementet që mungonin.
Që nga koha e ndërtimit të saj e deri në vitin 1967 kisha ka funksionuar normalisht, duke shërbyer edhe si kishë e varrezave pranë saj. Gjatë regjimit ateist kisha u shndërrua në depo për rreth 20 vjet. Këtë e dëshmojnë edhe shënimet e priftit të kohës në faqet e Ungjillit të kishës. Pas përmbysjes së regjimit ateist, gjatë viteve 2000-2010, nën kujdesin e Kryepiskopit Anastas, u realizuan punime të plota restauruese të kishës.

Kisha e Taksiarkeve te Medhenj,Bodrishte

Ιερός Ναός Παμμεγίστων Ταξιαρχών Βόδριστας

eed7ec6b3ec250632124a9920b00569c746623d0.webp

large_eed7ec6b3ec250632124a9920b00569c746623d0.webp

medium_eed7ec6b3ec250632124a9920b00569c746623d0.webp

small_eed7ec6b3ec250632124a9920b00569c746623d0.webp

thumbnail_eed7ec6b3ec250632124a9920b00569c746623d0.webp

1acf4d357483a12d5a47885d26f8337fa9818215-23.webp

8e342fc8934ff05e7e08ab24ab734c26c32af01b-23.webp

2b6d58446b320d3aab38b779909506f7cc2497b5-23.webp

4ced4fa9556301ec412ed6ecc93316280d85588f-23.webp

8f77ffc3adce042ada5ff89758954838289e15ac-23.webp

03cdee698343c341a235aabd93799c2fcdf6d8e7-23.webp

8aa2960c91b7800ffa27d0d94d8f5b8fe6fdef09-23.webp

64cc025669dac1ced93e8ca18970a79092bc922d-23.webp

58ad3ba8e1836f499d262fb123ade6dc6159dcd7-23.webp

862d80b07f3989e53d6478fc71d3e90c0dc30eb9-23.webp

9e57b951a897aed9bc1df4bb9d2cc54a59c80edb-23.webp

7071ae4768b43b711b49270232d38d7b3359057d-23.webp

151569b3b866e87d7ada946b321617a0ea320357-23.webp

06540056d1f101729eb4a11e2a312aa88198b243-23.webp

638fab5ac8b465b230a57ab6db18fd4c11a3bec3-23.webp

ab34b9d45c01afda785658ee200b7504973b778a-23.webp

b8880d4d9808d6f3617a06545aec206bea512a8f-23.webp

afb7a1bc51e8fef8e3896b33895ef6064c658a0e-23.webp

a5b3e7eea84af3ce2409e4b5db3d6086b4088706-23.webp

b67da596d63f819436c2083cbf433a2805ea07f6-23.webp

c8be48b3ab2821b495b74d4aef113f7a274a29d8-23.webp

d534ff8053094e7a1271d012fa7e40d54dee8763-23.webp

b3af98e75a27d5ee9f39b5e31b2f6239c4ad779a-23.webp

78aab6db5d79ebfe1b4bc3165fd84f2119b7886b-23.webp

cd4171800fda541f92e01f28f19d22d610447c21-23.webp

bdcea8001163de90753dbfa4de1bd170c286c911-23.webp

c9a93d79871b25bc0847689af6470493078256a4-23.webp

d811c62a4b467dbb80fc77359de85f36123d5b2e-23.webp

d3360797c878bb3d8a7b9ad91c2217702f146eaa-23.webp

f7cac4abbee79262df7094cd40d893bc9ac4f710-23.webp

eed7ec6b3ec250632124a9920b00569c746623d0-23.webp

fbc6e0f5014f565babe0ae0b6ade0b7406dc0599-23.webp

f02d0c674d97e7cad20e962ae5d33c74dc0bf173-23.webp

fdeeb8306992bf95638ae421c6789c44305faeb6-23.webp

feb50ec684866c3e1dc881c5c9a35bf6f467f532-23.webp

f7441ce0fe39fbdd062b0aaa68d5d72f3cf8f9dc-23.webp

ec8afa76ce54e8c46ace7ccb32789770670c7f1c-23.webp

Kisha e Metamorfozës së Shpëtimtarit ndodhet në qendër të lagjes historike “Pazari i Vjetër”, në Gjirokastër. Kisha ka qenë pjesë e një sistemi arkitektonik më kompleks, i zhvilluar si vazhdim i pjesës lindore të Kalasë. Bëhet fjalë për një fortesë të ngritur mbi kodrën që dominon fushën e Drinos në perëndim, pjesët arkitektonike të së cilës datojnë para shek. XII. Në kishën e Metamorfozës të çojnë rrugët e ngushta me kalldrëm, njëra prej të cilave zbret pothuajse vertikalisht nga kalaja, ndërsa tjetra fillon nga sheshi kryesor.
Rrënojat e ndërtesave të kishës, që janë të dukshme edhe sot, janë tregues për strukturën dhe funksionet fillestare që kishte kompleksi. Ato dëshmojnë për zhvillimin e një veprimtarie të shumanshme, e cila ka të ngjarë të përfshinte shërbime më të gjera administrative, arsimore etj., jo vetëm për nevojat e selisë së Mitropolisë, por edhe të të gjithë komunitetit lokal. Kështu, mbetjet e një rezervuari të madh uji të ndërtuar me gurë, madhësia e të cilit është mbresëlënëse, është një nga elementet që pohojnë sa më sipër. Për më tepër, në burimet e shkruara, kishtare dhe laike, ruhen informacione të shumta që flasin për rëndësinë dhe jetën intensive shpirtërore, arsimore dhe shoqërore. Të tillë janë kodikët e shpëtuar të Mitropolisë së Drinopojës dhe Gjirokastrës si dhe shënimet e udhëtarëve të shquar, si ai i gazetarit francez Rene Puaux, i cili kishte qëndruar në kishë gjatë Luftërave Ballkanike.
Për dokumentimin e mëtejshëm të kishës, por edhe për studimet e përgjithshme historike, një rëndësi të veçantë kanë mbishkrimet që gjenden si brenda kishës, ashtu edhe në pllakat e murosura jashtë saj. Në faqen e murit perëndimor të kishës ndodhet një mbishkrim, sipas të cilit kisha është ndërtuar në vitin 1776, me iniciativën e episkopit të atëhershëm të Drinopojës dhe Gjirokastrës, z. Dosithe; në të njëjtën kohë, në këtë qytet ekzistonte dhe kisha e Taksiarkëve.
Megjithatë, ekzistenca e një tempulli adhurimi në këtë vend, nuk nis në shek. XVIII. Gjatë punimeve për rregullimin e oborrit, u identifikuan varre, të cilat, në ndërthurje me burimet e shkruara historike, dëshmojnë për praninë e një kishëze më të hershme në zonë, e cila gjithashtu i kushtohej Shpëtimtarit Krisht. Gjithashtu, në këtë vend ka ekzistuar edhe një kambanore, e cila u shemb në fund të viteve 60-të dhe në fillim të viteve 70-të, si pasojë e rrethanave të veçanta politike që mbizotëronin atë kohë në Shqipëri. Pas ndryshimeve politike të viteve 90-të, me nisma private, u synua restaurimi i kambanores, sipas fotografive të ruajtura. Por kjo përpjekje nuk rezultoi e suksesshme qoftë për nga materialet e përdorura, qoftë për sa i përket teknikës së zbatuar.


Në gjendjen e sotme, kisha është një bazilikë masive guri, me tri nefe. Në muraturën e jashtme dallohen qartë fazat e ndryshme të ndërtimit, të cilat përfshijnë fazën fillestare, si dhe shtesat pasuese dhe ndërhyrjet e restaurimit, të dukshme kryesisht nga ana jugore e kishës. Gjithashtu, interesante janë elementet arkitektonike në portën perëndimore, që dëshmojnë për komunikimin e kishës me shtëpitë e lagjes përmes një shkalle që të nxirrte jashtë nga gjinekoniti.
Në pjesën e brendshme, kisha është e ndarë në nefe, përmes një kolonade të dyfishtë në të dyja anët gjatësore të nefit qendror, me çifte kolonash përkatësisht në skajet perëndimore dhe lindore. Kolonat përfundojnë me harqe të larta dhe madhështore, duke e sjellë kështu boshtin horizontal të kishës në harmoni me atë vertikal. Në absidat e Hijerores vërehet shtimi i elementeve dekorative prej guri, të tilla si shirita, korniza, harqe të gdhendura, por edhe dekore të kufizuara në reliev. Relieve të ngjashme në gur janë realizuar në murin jugor, pranë hyrjes kryesore të kishës.

Hijerorja është pjesërisht e pikturuar me afreske të cilat, si në absidën qendrore, ashtu edhe në dy absidat anësore, paraqesin dëmtime të pjesshme. Një interes të veçantë paraqet sinteza e programit ikonografik, pasi në të përfshihen shenjtorë që nuk ndeshen shpesh në kishat e zonës. Sipas mbishkrimeve të ruajtura, piktura murale e kësaj pjese u realizua rreth vitit 1860, gjatë kohës kur ishte Mitropolit zoti Pandelejmon. Emri i piktorit nuk përmendet në mbishkrim.
Ndër objektet me vlerë, që ruhen në interierin e kishës, janë ikonostasi dhe froni i dhespotit. Ikonostasi është i gdhendur në dru dhe përmban elemente dekorative të ndërlikuara në reliev, me tema dhe motive interesante. Në gjendje shumë të mirë ruhet edhe froni i dhespotit, i realizuar me teknikë dhe sintezë të ngjashme dekorative.
Për shkak të problemeve të shumta, me nismën dhe kujdesin e Mitropolitit të Gjirokastrës, Hirësi Dhimitrit, në vitin 2011 u realizua konsolidimi dhe restaurimi i pikturës murale. Gjatë ndërhyrjeve të viteve të fundit, u zëvendësua dyshemeja e gjinekonitit të kishës dhe shkalla e hyrjes në të.

Ιερά Προσκυνήματα

Πληροφορίες

Επικοινωνία

Σχετικοί σύνδεσμοι